Usta mı Acemi mi? – Hasan YİĞİT

Geçenlerde Dünya Gazetesi Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz’un “Usta mı Acemi mi?” yazısının okudum ve aynısını Güneş Enerjisi sektörüne yapıştırıp kopyalayabiliriz.

O yazıdan bazı bölümleri baştan bir paylaşmak istiyorum; “Kendini usta diye tanıtıp işini kötü yapanlardan şikâyet var”; “Mesleki yetkinlik olmadan giriştikleri işleri batıran, tamir edeceğine daha da beter hale getiren ustalar…”; “Meslek okullarına rağbet yok, usta-çırak ilişkisi çoktan tarih olmuş, önüne gelen, kendini usta diye takdim edebiliyor ve yetkinlik belgesi aranmıyor”

Gelelim 5 yıl önceye, bu konu ile ilgili Enerji Günlüğünde yazdığım 2 yazı vardı. 28 Ağustos 2015’te “Yetkili EPC Firmaları Şart” ve 9 Kasım 2015’de “Liselerde GES Bölümü açılsın” dosyalarını yeniden bir açalım.

Bu yazılar daha geçerliliğini korumakta, okumayı tavsiye ederim. Enerji Günlüğünde bu yazılarımı bulabilirsiniz.

5 Yıl oldu aynı sorunları hala yaşıyoruz. Endüstriyel çatı GES’lerin önü açılınca, bazı firmalara danışmanlık ve proje koordinatörlüğü yapmaktayım. Hangi EPC firması olursa olsun modül üretiminde denetim ve kurulum sonrasındaki denetimi sözleşmenin içine ekliyorum.

Kurulum sonrası yapılan denetimlerde işçilik hataları o kadar çok ki, bazıları basit hatalar olsa bile çatı olduğu için risk yaşana bilinir. Birinde bile yanlış kablo takılmış, nedense denetime kadar hiç kimse fark etmemiş, nasıl gözden kaçtığını sormak lazım?

Şimdi gelelim yeniden 2015’deki yazılarıma. Neden Meslek Liseliler ve Meslek Yüksek Okulu Mezunlarına çok şans verilmiyor.

Burada 3-4 günlük eğitime katılarak kendisine “USTA” lakabı koymak ne kadar doğru.

Almanya’da usta belgesi (“Meister”) almak için ilk önce üç yıllık Meslek Okuluna (“Berufsfachschule”) gidip sınava katılıp mesleki yeterliliği alıyorsunuz ve sonra üç yıl o meslekte çalıştıktan sonra usta okulunda “Meisterschule” mesleğe göre 800 ile 900 saat ders aldıktan ve sınavı kazandıktan sonra “Meister” “Usta” unvanını alabiliyorsunuz.

Almanya da meslek okulların (“Berufsfachschule”) işleyici; 3 yıl boyunca haftanın 4 günü bir işyerinde çalışmakla ve 2 günü okulda ders ile geçmektedir.  

Türkiye’de 3-4 günlük eğitimlerle değil.

Neden Türkiye’de Meslek Liselilere ve Meslek Yüksek Okulu mezunlarına üvey çocuk gibi bakılıyor?

Burada aklıma 4 Ekim 2015’te yazdığım “GES’inizin kalitesi en zayıf halka kadar” yazım gelmekte. Orada bir yerde “En zayıf halka, sistemin başarısının ölçüleceği noktadır.” ifadesi vardır, bu da maalesef Türkiye’de çoğunda “kendisini USTA düşünen veya her şeyi bilirim elemanlar”.

Kurulan güneş enerjisi santrali en zayıf halka kadar başarılıdır veya başarısızdır, bundan dolayı kurulumdan önce kiminle çalışacağınızı terazi de güzel tartmanız gerekir.

Arazide bu sorun belki çok sorun yaratmaz, yalnız Endüstriyel  Çatı da “En Zayıf Halka” ‘ya çok dikkat etmek lazım.

Yoksa kısa bir zamanda Endüstriyel Çatı GES’inizde bir “Black-OUT” veya daha kötüsünü de yaşayabilirsiniz. Önüme gelen kurulum sonrası raporlardan yola gidersem, ben geleceği pembe değil gri görüyorum.

Bunun için 28 Ağustos 2015’de yazdığım “Yetkili EPC Firmaları Şart” köşe yazımda yazdığım gibi, şimdi daha çok önemli.

Sahte Ustalara ve beceriksiz EPC şirketlerine dur demenin zamanı geldi ve geçti, bunun için “Yetkili EPC Firması” uygulamasına geçilmesi gerekir ve şirketlerden Meslek Liseli ve Meslek Yüksek Okulu mezunlarına iş başvurularında öncelik verilmesi.

Dipl. Ing. (FH) Hasan YİĞİT

hasan@hasanyigit.com