Röportaj; GES Sigorta işlemlerinde nelere dikkat etmeniz gerekir!!!

Degerli okuyucularimiz. Son donemdeki anti dumping soruşturmaları, yabancı panellere tevsiklerin kalkması vb. Konular bildiğiniz gibi yerli panellerin  sorgulanması durumunu iyice gündeme getirdi. Elbette bu konu hakkında da yatırımcılarımızı bilgilendirmeye ve mağdur olmamaları için araştırmalar yapmaya devam ediyoruz. Bildiğiniz gibi bu konu açıldığında Uzak doğu menselli panel üreticileri her fırsatta 25 yıllık panel performanslarının sigortalı olduğunu bildirmekteler. İsin bu bacağını da araştırmak maksadı ile Sigorta acentesi ve Antalya Sigorta Acenteleri Derneği Bşk. Yrd.  Osman TÜKEN Bey ile röportaj gerçekleştirdik ve bu konuları sorduk.

 

H.Y.: Osman bey, Bildiğiniz gibi Güneş enerji sektöründe Özellikle PV Enerji panellerinin performans garantilerinin sigortalanması konusunda bir hassasiyet ve talep mevcut. Konuyu gerek yatırımcılar, gerekse yatırımlara finansman sağlayan kurumlar şiddetle talep etmekteler. Hatta sektörde 25 Yıllık performans garantisi sigortalarının olduğunu ifade eden bazı uzak doğu menşeli firmaların yerli ürünlere karşı bu durumu kalite farkları varmış gibi algı yaratmak için kullandığını görmekteyiz. Fakat bu poliçeyi henüz sanırım kimse görmedi. Bu konu hakkındaki görüşlerinizi ve Panel satın alacak kişiler için bu konudaki tavsiyelerinizi paylaşabilir misiniz?

O.T.:  Bildiğiniz gibi sigorta poliçesi demek sigortacı ile sigortalının karşılıklı yaptıkları sözleşme demektir. Bahsettiğiniz konu sorumluluk sigortaları branşına girmektedir. Alt branşı da Ürün sorumluluk sigortasıdır. Genel olarak sigorta tüketicilerinin poliçelerinde dikkat etmesi gereken konular aynıdır. Bu durum bu konu hakkında da geçerlidir.

Her şeyden önce iki tarafında ( sigortalı ve sigortacı ) hangi şartlarla bahsi geçen sigorta sözleşmesini yaptığını bilmemiz gereklidir. Bu şekilde poliçenin Teminatları nedir ( Ürün sorumluluk, performans sorumluluk, 3. Şahıs sorumluluk vb. ), geçerlilik bölgesi nedir, limitleri nedir, poliçe vadesi nedir, anlaşmazlıklar halinde geçerli mahkemeler hangi ülke mahkemeleridir, muafiyetleri var mıdır ve nedir, prim ödemeleri yapılmış mıdır, poliçe özel şartları nedir ve sigortacıya 3. Şahısların müracaatı mümkün müdür gibi konuları öğrenmiş olabiliriz. Bu konular sadece tanzim edilen poliçe üzerinde yazılıdır. Dolayısıyla yatırımcıların ( ifade edilen panelleri satın alanların ) bu poliçeden faydalanıp faydalanamayacağını ancak poliçe ellerine geçtiğinde anlayabileceklerini söyleyebiliriz.

Açıkça ve Özetle; Yatırımcıların ellerine poliçe örneği geçmeden panel satışı yapan kimsenin yatırımcılara ürünlerimiz ve performansları sigortalıdır demesi bu şartlar bilinemediği için bir anlam ifade etmeyecektir. Ürünlerin garantisinin sigortası yatırımcı için şart ise bağlantı yapmadan önce “sigorta poliçesini talep etmelerini” tavsiye edebiliriz.

H.Y:  Peki Osman bey, Konunun kanuni tarafından biraz bahsedebilir misiniz?

O.T.:  Tabi, Öncelikle bir ülkede bulunan sigorta şirketi Türkiye dışındaki başka bir ülkede bulunan şirkete poliçe tanzim etmiş olabilir. Poliçe geçerli de olabilir. Fakat; kanunen Türkiye de bir şirkete poliçe tanzim edebilmeleri için Yurt dışındaki sigorta şirketinin Türkiye de Bir şubesinin olması veya Türkiye de bulunan bir sigorta şirketi aracılığı ile poliçeyi tanzim etmiş olması gereklidir.

Aldığımız bilgiye göre bahsi geçen poliçe Amerika da ki bir sigorta şirketi tarafından Çin de bulunan Şirketlere tanzim ediliyormuş. Bu şekilde poliçe tanzim edilebilir. Bu durum o  ülkelerin kendi kanunları ile ilgilidir. Bizlik bir durum yok açıkçası. FAKAT;İfade ettiğim gibi tanzim edilen poliçe üzerinde “poliçe Türkiye de geçerlidir” maddesini görmemiz gereklidir. Ayrıca Türkiye de panelleri satın alan kişilerin poliçeye hangi şekilde müracaat edebileceklerini bilmeliyiz. Aksi halde geçerliliğinden bahsedemeyiz.

H.Y.: Osman bey, Bazı kurumların ve kurumsal firmaların GES Satın alma şartnamelerinde PV Enerji panellerinin 25 Yıllık Ürün performans sigortası olmalıdır gibi maddeler bulunuyor. Bu durum hakkında ne düşünüyorsunuz?

O.T.:  Bildiğiniz gibi Hukukçu değilim fakat konu hakkındaki düşüncemi isterseniz paylaşabilirim.

H.Y.: Lütfen;

O.T.:  Az önce ifade ettiğim gibi, Sigorta teminatının olup olmadığını ancak sigorta poliçesinin ve prim ödeme makbuzlarının temini ile anlayabilmekteyiz. Şartnamede belirttiğiniz maddenin bulunması ve belirttiğimiz evrakların panel satıcısı tarafından iletilmemesi halinde kimsenin şartnamenin yerine getirildiğini söyleyemeyeceği gibi bir durum ortaya çıkmış olacak. Sonrasında da özellikle resmi kurumlarda denetim veya hukuki itirazlar yaşanması halinde gerek kurumların gerekse şartnameyi hazırlayan kişilerin çok zor durumda kalmaları kuvvetle ihtimal görünüyor. Kendilerine bu maddeyi eklemeyi düşünmeleri halinde, ayrıca poliçe ve prim ödeme makbuzlarını da talep etmelerini önerebiliriz.

H.Y.: Osman bey bu konu hakkındaki bilgilendirmeleriniz için teşekkür ederim. GES Yatırımcıları için kurulum ve sonraki işlemler hakkında ne söyleyebilirsiniz?

O.T.:  Hasan bey, sektörde yanlış düşünüldüğünü gördüğüm bir konudan bahsedeyim öncelikle. Yatırımcılar kurulum döneminde sahada bulunan ürünlerin sigortalanabilir mevcut risklerinin EPC firmalarında olduğunu düşünmekteler. Teorik olarak haklı olabilirler. Fakat; Çok önemli bir risk daha vardır ki bu da Finansal kayıplardır. Konuyu açmak gerekirse, Anahtar teslim olarak anlaşma yapılsa da kurulum döneminde yatırımcı kademeli bir ödeme gerçekleştiriyor. Genelde önden %20, şu şu aşamadan sonra %20 daha ödeme yapılacaktır vb. anlaşmalara imza atılıyor. Peki; geçici kabul yapılmadan önce santral sahasında büyük bir hasar gerçekleşse ve EPC Firması sigorta yaptırmamış olsa? Bu hasar da EPC Firmasını finansal olarak zorlasa. Sizce bu durumun yatırım istikrarına etkisini kim hesaplayabilir? EPC Firması 1.000.000 EURO bedelinde bir hasar alsa sizce kaç firma bunun altından kalkabilir? Ayrıca bu durumun tek mağduru sizce EPC Firması mı olur? Elbette hayır… Yapılması gereken uygulama çok basittir ve yatırımcıya ekstra bir maliyet getirmemektedir. Sözleşmelerine Montaj All Risk Sigortası zorunluluğunu eklemek. Ayrıca Dâhini Mürtehin olarak ta kendilerinin eklenmesini istemek. Bu durumda yatırımcı oluşan hasar sonrası sigorta şirketine karşı söz sahibi olmuş olur ve hasarın yönetilmesine destek olabilir. Bu konuyu yatırımcılarımıza şiddetle önermekteyim.

Diğer konu zaten bildiğiniz işletme dönemi için tanzim edilebilen Sigorta ürünleridir. Bu dönemde Doğal afetler, Yangın, Hırsızlık, Fiziki zararlar vb. zararlara karşı santralleri sigortacılar olarak güvenceye alabiliyoruz. Her biri kredi finansmanı ile kurulan santrallerde bir gerçek var. O da Kredi taksitleri. Santralin bir hasar sonrası üretim yapamaması halinde uğrayacağı finansal Kar kayıplarını da sigorta poliçelerinde temin edebilmekteler. Bu durumu ayrıca belirtmek gerekiyor. Türkiye şartlarında 1MW kapasiteli GES’in ortalama Yıllık elektrik satışını 220.000 USD olarak baz alırsak ve beklenmedik hasarda ürün bekleme sürelerini de dahil ederek yeniden inşa süresini 3 ay olarak değerlendirirsek, 1MW GES için minimum 50.000 USD kar kaybı teminatı almalarını önerebiliriz. Kapasite arttıkça bu oranda tavsiye ettiğimiz limitin artması gerekecektir.

H.Y.: Osman bey, Verdiğiniz bilgilerden dolayı çok teşekkür ederim. Belirtmek istediğiniz başka bir konu var mıdır?

O.T.:  Sizleri Sosyal medyadan aktif olarak takip etmekteyim. Yatırımcılar için harcadığınız enerjiyi ve çabayı görmemek mümkün değil. Kendi faaliyet kolumuzda bu enerjiye katkı sağlayabildiysem ne mutlu bana. Konu hakkında bende sizlere teşekkür ediyor, Tüm yatırımcılarımıza sigortalı ve istikrarlı bir hayat diliyorum.

 

İletişim:

Osman TÜKEN – osman.tuken@kotrasigorta.com.tr

 

13.07.2016

You may also like...